Przedszkolak

Dzieci w okresie przedszkolnym charakteryzują się głównie konkretno-wyobrażeniową formą myślenia. Mimo, iż nie jest już sytuacyjne, to jednak nie stanowi samodzielnej, odrębnej czynnosci poznawczej. Pojęcie rozwoju psychicznego to,,proces kolejnych przeobrażeń psychiki i zachowania człowieka od urodzenia do zakończenia życia, szczególnie intensywny do czasu osiągnięcia pełnej dojrzałości.

Myślenie przejawia się najczęściej podczas radzenia sobie z problemami, które ukazują sie w trakcie zabawy oraz czynnościach codziennych. Jest to rodzaj myślenia nazywane “synpraktycznym”, czyli związanym z konkretnym celami osiąganymi podczas działania. Wraz z wiekiem przedszkolaki coraz bardziej uświadamiają sobie poszczególne składniki własnej działalności i innych, takie jak motyw warunki, cel, sposoby, środki, skutki i konsektencje pewnych działań.

W okresie przedszkolnym dzieci potrafią w pewnym stopniu uzasadniać swoje decyzje i sądy. Potrafią także bronić swoich racji. Najcześciej ich osądy są mylne, jednak nie wynika to z rozwoju, a jedynie z posiadania zbyt małego doświadczenia lub posiadania niewystarczającej wiedzy. Dziecko uzasadnia więc swe sądy w sposób naiwny i mało krytyczny, na podstawie zbyt małej ilości danych. Pod koniec szóstego roku życia dzieci próbują też stawiać hipotezy. Wyrażają je za pomocą okresów warunkowych, niekiedy w postaci tzw. eksperymentu myślowego, w którym istotną rolę odgrywa wyobraźnia i fantazja dziecka, przekraczająca granice realne sprawdzonych zjawisk.

Uwaga dziecka w wieku przedszkolnym nie jest trwała ani podzielna. Przedszkolak potrafi często i szybko zmieniać obiekty swojego zainteresowania. Nie potrafi długo ani intensywnie skupić się na zabawia ani działaniu. Często się nudzi dlatego potrafi nawet kilkukrotnie przerywać jedną czynność. Uwaga jest często rozpraszana przez bodźce płynące z zewnątrz. Najbardziej zauważalną cechą uwagi w tym okresie jest jej mimowolność.

Starsze przedszkolaki niewątpliwie ukazują, iż stopień koncentracji uwagi zmienia się z wiekiem Sześciolatki potrafią już słuchać uważnie, w skupieniu poleceń nauczycielki. Przykładem może być realizacja przedstawienia w przedszkolu. Dzieci potrafią stać cierpliwie na próbie, powtarzać wielokrotnie swoje kwestie, co pokazuje kształtowanie się uwagi dowolnej. 5 Warto tutaj zaznaczyć, iż rozwój uwagi dowolnej zależy w dużym stopniu od cech indywidualnych jednostki oraz temperamentu. Dzieci bardziej pobudliwe będą mieć większe problemy ze skupieniem się, zaś dzieci spokojne i flegmatyczne będą szybciej osiągać te umiejętności.
Wyobraźnia dzieci w wieku przedszkolnym bardzo często określana jest w naukowej literaturze jako „bujna”. Maluchy potrafią wymyślać różnorodne zdarzenia i sytuacje. Potrafią szybko wejść w „bajkowy świat”podczas słuchania opowiadań. Szybko identyfikują się z postaciami i kreują swój bajkowy świat.

Inną zauważalną cechą wyobraźni jest ożywiania przedmiotów, czyli animizm (dzieci potrafią nadać martwej rzeczy cechy ludzkie, a nawet ożywić je), oraz dziecięcy antropomorfizm (kształtowanie zwierząt i roślin na ludzkie podobieństwo.

U dzieci kończących przedszkole wyobraźnia mimowolna zaczyna przechodzić w dowolną. Dziecko mimo iż nadal potrafi tworzyć swój świat wyobraźni, to zarazem umie hamować ją w odpowiednich momentach. . Z jednej strony podkreśla się często, że dzieci mają w tym okresie szczególnie bujną wyobraźnię. Z drugiej strony, pojmują dobrze przede wszystkim, to co uchwytne i konkretne, z czym można się zapoznać bezpośrednio w działaniu.

W początkowym okresie przedszkolnym charakter mimowolny ma także pamięć. Dzieci zapamiętują wybiórcze informacje, te które ich dotyczą, lub te które je interesują. Jednak i w tej kwestii zachodzi zmiana. Podobnie jak wyobraźnią i uwagą, pamięć także w końcowej fazie wieku przedszkolnego staje się dowolna. Maluchy potrafią zapamiętywać zakazy i nakazy, polecenia nauczyciela a także nauce piosenek lub wierszyków.