Ciąża i Porod

Gdy kobieta jest w ciąży, prawdopodobnie pytaniem, które najczęściej usłyszy od bliskich i znajomy będzie: “Na kiedy masz termin?” Z poniższego artykułu wszyscy mają okazję dowiedzieć się, w jaki sposób data rozwiązania jest wyznaczana.

 

 

Określenie wieku ciążowego

Jedną z pierwszych czynności, jaką wykonuje ginekolog po stwierdzeniu ciąży, jest określenie wieku ciążowego. Jest to ważne dla przyszłych rodziców, którzy zaczynają odliczać dni do wskazanej daty, ale również usprawnia postępowanie w sytuacjach, gdy ciąża przebiega nieprawidłowo. Precyzyjne określenie wieku ciążowego jest szczególnie istotne m.in w przypadku ryzyka poronienia, porodu przedwczesnego, gdy płód przestaje rosnąć, a także w czasie bliskim rozwiązania.

 

Jeśli termin porodu zostanie błędnie wyliczony, może to prowadzić do niepotrzebnego stresu i ciągu czynności mających na celu wywołanie porodu: indukcji bądź cesarskiego cięcia. Warto pamiętać, że tylko od 3 do 5% dzieci rodzi się w wyznaczonym terminie, więc nie ma co wpadać w panikę, gdy maluch zechce posiedzieć w brzuchu mamy dodatkowych kilka dni bądź opuścić go odrobinę wcześniej. Ostateczny termin rozwiązania jest zależny m.in. od stopnia rozwoju i starzenia się łożyska.

 

Ile dokładnie trwa ciąża?

Ciąża u człowieka trwa 280 dni, tj. 40 tygodni licząc od pierwszego dnia ostatniej miesiączki, czyli 266 dni (38 tygodni) od ostatniego zapłodnienia.

 

Dzieci rodzą się zwykle pomiędzy 38. a 42. tygodniem ciąży. Ciąże trwające dłużej niż 42 tygodnie uważa się za przenoszone. Nie jest to korzystne dla maluszka w brzuchu mamy, gdyż może prowadzić do zwiększonej zachorowalności, a nawet obumarcia noworodka. W Polsce najpóźniej 7 dni po wyznaczonym przez lekarza prowadzącego terminie następuje hospitalizacja i obserwacja płodu.

 

Najdokładniejsza metoda ustalenia daty porodu, to skorygowanie terminu wynikającego z obliczeń na podstawie terminu ostatniej miesiączki o rezultat badań USG wykonanych na początkowym etapie ciąży (najlepiej przed 13. tygodniem).

Termin ciąży na podstawie reguły Naegelego

W przypadku cykli 28-dniowych, termin miesiączki można wyznaczyć stosując poniższą regułę i wzór Naegelego:

 

data porodu = pierwszy dzień ostatniej miesiączki + 1 rok - 3 miesiące + 7 dni

 

Jeżeli cykle były dłuższe niż standardowe 28 dni należy pamiętać, by to uwzględnić, przesuwając termin do przodu o taką liczbę dni, o ile dłuższe były typowe dla kobiety cykle. Dla przykładu, jeśli ostatnia miesiączka była 11 grudnia 2015 roku, a cykl menstruacyjny u kobiety trwa zwykle 31 dni, to termin rozwiązania przypada na 21 września 2016 roku.

 

Odpowiednio - cykle krótsze niż 28 dni powodują przesunięcie terminu o tyle dni wstecz, o ile krótszy był cykl. Czyli,w przypadku powyższych wyliczeń dla cyklu 25-dniowego termin przypada na 15 września 2016 roku.

 

Aby obliczyć termin tą metodą, warto skorzystać z kalkulatora: http://www.osesek.pl/ciaza-i-porod/kalkulator-terminu-porodu.html

 

Termin ciąży na podstawie badania ultrasonograficznego

Jeśli kobieta nie miesiączkowała regularnie, to zastosowanie reguły Naegelego będzie niemożliwe. Nie znaczy to, że termin rozwiązania pozostanie nieznany - w takim przypadku, o ile to możliwe, stosuje się wyliczenia na podstawie parametrów z USG. Długość ciemieniowo-siedzeniowa płodu (CRL), zbadana do 10. tygodnia ciąży, daje możliwość wyznaczenia daty rozwiązania. Jeśli badanie ultrasonograficzne zostanie przeprowadzone po tym terminie, wiek płodu można ocenić po przeprowadzeniu dwuciemieniowego wymiaru główki płodu (BPD), poprzecznego wymiaru móżdżku płodu (TCD) i długości kości udowej (FL). Do 14 tygodnia margines błędu badania USG wynosi tydzień, pomiędzy 14 a 20 - 10 dni, 21-30 - dwa tygodnie, a końcówka ciąży obarczona jest 3 tygodniową granicą błędu. Wynika to z tego, że w II i III trymestrze ciąży płód może mieć nierówne tempo wzrostu (płody hipertroficzne i hipotroficzne), więc wyznaczenie jego wieku na podstawie tych danych może się okazać zbyt skomplikowane.

 

Pozostałe metody obliczania terminu porodu

Alternatywne sposoby wyznaczenia daty rozwiązania dotyczą sytuacji, gdy cykl miesiączkowy był precyzyjnie obserwowany i stosowano techniki wspomaganego rozrodu. Wtedy parametry takie jak: podniesienie temperatury ciała w 1. dniu po owulacji, wyznaczona na podstawie USG data owulacji, dokładna data: współżycia, zapłodnienia pozaustrojowego, inseminacji wewnątrzmacicznej czy transferu zarodka po dodaniu 266 dni pozwalają wyznaczyć dzień przyjścia dziecka na świat.

 

Bywa, że kobiety zgłaszające się na pierwszą wizytę do ginekologa w zaawansowanej ciąży nie są w stanie podać ani daty poczęcia, ani ostatniej miesiączki. wtedy lekarz może oszacować przypuszczalny termin porodu na podstawie wysokości dnia macicy:

- dno macicy 2 palce nad spojeniem łonowym – 16. tydzień ciąży;

- dno macicy 2 palce pod pępkiem – 20. tydzień ciąży;

- dno macicy na wysokości pępka – 24. tydzień ciąży

- dno macicy 2 palce nad pępkiem – 28. tydzień ciąży;

- dno macicy w połowie wysokości między pępkiem a wyrostkiem mieczykowatym – 32. tydzień ciąży;

- dno macicy pod łukiem żebrowym – 36. tydzień ciąży;

- dno macicy 2 palce pod łukiem żebrowym (obniżenie się dna macicy) – 40. tydzień ciąży.

 

Alternatywnie, pod uwagę bierze się przedział czasu, w którym kobieta odczuwała pierwsze ruchy malucha - pierworódki najczęściej czują je koło 19-21 tygodnia ciąży, a kobiety w drugiej i kolejnych, ciążach już koło 17-18 tygodnia. Oba sposoby są bardzo niedokładne, szczególnie w przypadku kobiet bardzo szczupłych lub odwrotnie –otyłych, oraz ciąży mnogiej, mało- i wielowodzia bądź guzów macicy.

 

Jak można przekonać się z lektury powyższego tekstu, żadna z opisanych metod nie gwarantuje wyznaczenia 100% terminu powitania dziecka na świecie, gdyż to ono decyduje o tym, kiedy jest gotowe, by opuścić brzuch matki.